Chị I 17 tuổi và anh K 22 tuổi được cha mẹ tổ chức lễ cưới nhưng không đăng ký kết hôn. Qua trao đổi, chị I và anh K cho biết họ “cưới nhau” hoàn toàn trên cơ sở tự nguyện nên không vi phạm quy định của pháp luật. Trường hợp ép buộc kết hôn mới là vi phạm. Hỏi: Ý kiến của chị I và anh K có đúng không?

Trả lời:

Cơ sở pháp lý:

- Khoản 8 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định: “Tảo hôn là việc lấy vợ, lấy chồng khi một bên hoặc cả hai bên chưa đủ tuổi kết hôn theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 8 của Luật này”.

- Điểm b khoản 2 Điều 5 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định tảo hôn là một trong những hành vi bị nghiêm cấm.

- Khoản 1 Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về điều kiện kết hôn như sau: “1. Nam, nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau đây: a) Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên; b) Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định; c) Không bị mất năng lực hành vi dân sự; d) Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều 5 của Luật này.”

- Điều 58 Nghị định số 82/2020/NĐ-CP ngày 15/7/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp; hành chính tư pháp; hôn nhân và gia đình; thi hành án dân sự; phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã thì hành vi trên sẽ bị xử phạt hành chính quy định: “Điều 58. Hành vi tảo hôn, tổ chức tảo hôn 1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi tổ chức lấy vợ, lấy chồng cho người chưa đủ tuổi kết hôn. 2. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật với người chưa đủ tuổi kết hôn mặc dù đã có bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Toà án”.

Trong trường hợp này, vào thời điểm tổ chức lễ cưới, chị I chưa đủ tuổi kết hôn (17 tuổi) là trái quy định của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014. Việc lấy vợ, lấy chồng khi chưa đủ tuổi kết hôn theo quy định là hành vi tảo hôn, là một trong những hành vi bị nghiêm cấm. Người có hành vi tổ chức lấy vợ, lấy chồng cho chị I và anh K có thể bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng. Trường hợp anh K đã có bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Toà án mà vẫn duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật với người chưa đủ tuổi kết hôn là chị I thì có thể bị phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.

Ngoài ra, theo Điều 183 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định về tội tổ chức tảo hôn: “Người nào tổ chức việc lấy vợ, lấy chồng cho những người chưa đến tuổi kết hôn, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm.” Như vậy, người nào tổ chức lấy vợ, lấy chồng cho chị I và anh K, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm. 

TRIỂN LUẬT LAW.